Płyn Lugola - do czego stosować i na co uważać - praktyczne wskazówki i przeciwwskazania

Co to jest płyn Lugola?

Płyn Lugola to wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu, jest wykorzystywany w medycynie już od 1829 roku. Płyn Lugola jako wodny roztwór jodu i jodku potasu ma właściwości odkażające, dlatego może być stosowany na drobne skaleczenia i otarcia. Płyn Lugola znajduje też zastosowanie w leczeniu niedoczynności tarczycy oraz innych chorób gruczołu tarczowego. Płyn Lugola można stosować doustnie w niedoborach jodu, ale tylko i wyłącznie z przepisu lekarza i ściśle trzymając się określonych dawek.

Płyn Lugola i jego zastosowanie

 Płynu Lugola, który jest wodnym roztworem jodku potasu i jodu, nie należy mylić z jodyną, która jest alkoholowym roztworem jodu i jodku potasu. Jodyna służy wyłącznie do odkażania ran, a jej wypicie może wywołać silnego dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz reakcję alergiczną.

Z kolei płyn Lugola można stosować zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie. Zewnętrznie płyn Lugola bywa stosowany do przemywania ran, otarć, i skaleczeń, niektóre źródła podają również przepisy na zastosowanie płynu Lugola przy chorobach dziąseł czy wykwitach skórnych. Bywa on stosowany również do płukania gardła podczas infekcji. Wewnętrznie najczęściej płyn Lugola przepisywany jest przez lekarzy w leczeniu chorób niedoczynności tarczycy i niedoborów jodu.

Płyn Lugola podawany był również jako środek "chroniący" przed promieniowaniem radioaktywnych np. po awariach elektrowni atomowych (Czarnobyl). Jednak w takich przypadkach nie powinno się przyjmować płynu Lugola "prewencyjnie" lub na własną rękę, tylko należy czekać na odpowiednie instrukcje lekarskie i zasady postępowania, które w takiej sytuacji będą ogłoszone do wiadomości publicznej.

Płyn Lugola - środki ostrożności i niepożądanie działanie

Przyjmując Jod w postaci płynu Lugola doustnie należy przede wszystkim bardzo skrupulatnie przestrzegać zaleconej przez lekarza dawki, pamiętajmy, że przedawkowanie jodu wiąże się z szeregiem działań niepożądanych, takich jak:

•     nadczynność tarczycy,
•     choroba Hashimoto,
•     zaostrzenie niedoczynność tarczycy w przebiegu Hashimoto,
•     trądzik jodowy,
•     tyreotoksykoza (skutek nadmiaru hormonów tarczycy).

Według wskazań Światowej Organizacji Zdrowia bezpieczna dawka jodu dla osoby dorosłej powinna wynosić 150 µg na dobę, a w przypadku kobiet w ciąży i karmiących - 250 µg/d.
W przypadku nadmiernej podaży jodu, u niektórych osób można wywołać efekt Jod-Basedow, czyli nadczynność tarczycy!

Zażycie dużej dawki jodu w postaci płynu Lugola wywołuje również efekt Wolffa-Chaikoffa, czyli tzw. przejściowe zjawisko zaprzestania wychwytu jodu przez tarczycę.

Jak widać stosowanie doustne płynu Lugola może być bezpieczne tylko wtedy, gdy jest prowadzone ściśle wg. wskazań lekarskich i poprzedzone odpowiednimi badaniami.

Płyn Lugola warto jest mieć w domu na wszelki wypadek, bo jest on pomocny w razie drobnych skaleczeń czy do odkażania np. gardła, jednak przy innych schorzeniach kierujmy się zdrowym rozsądkiem i zawsze poprośmy najpierw o konsultację lekarza.