Czy istnieje roślina, która dosłownie wyłącza ochotę na cukier? Tak – i nazywa się gurmar. Jego nazwa w sanskrycie oznacza „niszczyciel cukru” – i nie jest to wcale przesada. Od setek lat wykorzystywany w ajurwedzie, dziś zdobywa uznanie także wśród osób, które szukają naturalnych metod na ograniczenie apetytu, walkę z insulinoopornością czy wspomaganie odchudzania.

W tym wpisie poznasz gurmar od podszewki: czym dokładnie jest, jak działa, kto może go stosować, jak go spożywać i – co najważniejsze – jak skutecznie włączyć go do codziennej diety!

Co to jest gurmar?

Gurmar to wiecznie zielone pnącze pochodzące z tropikalnych rejonów Azji - głównie Indii, Sri Lanki, Chin i Afryki. Należy do rodziny toinowatych (Apocynaceae). Rośnie w warunkach wysokich temperatur i dużej wilgotności, przeważnie w lasach tropikalnych i na obrzeżach pól uprawnych. Gymnema sylvestre (gurmar) wyglądem przypomina winorośl, a jej pnącza mogą sięgać nawet kilkaset metrów. Pędy gurmaru są cienkie, zielone i wijące się. Liście tej rośliny są owalne lub jajowate, o błyszczącej powierzchni, ciemnozielone, z wyraźnym unerwieniem. Kwiaty gurmaru są drobne, żółto-zielone, dzwonkowate. Owoce są to długie, cienkie strąki zawierające nasiona.

Najcenniejsze pod względem zdrowotnym są liście, które zawierają aktywne związki - przede wszystkim gymnemic acids. Liście gurmaru są pozbawione zapachu, mają charakterystyczny lekko gorzkawy smak, ale po zaparzeniu smakują jak typowa herbatka ziołowa - zapach i smak przypomina nieco smak czystka z nutką goryczy.

Tradycyjna nazwa gurmaru wywodząca się z języka Hindu jest tłumaczona jako „niszczyciel cukru”. W medycynie ajurwedyjskiej od setek lat używana była do leczenia cukrzycy, problemów trawiennych, nieprawidłowości z metabolizmem cukrów, problemów gastrycznych i trzustkowych oraz otyłości.

Wiele współczesnych badań dowiodło, że gurmar jest niezwykle skutecznym środkiem pomocnym w walce z cukrzycą, a także wspiera odchudzanie i metabolizm. Liść gurmaru zawiera polipeptyd gurmarynę, który ma zdolność blokowania receptorów słodkiego smaku na języku, dzięki czemu hamuje odczuwanie słodkiego smaku - po spożyciu liści gurmaru, słodkie pokarmy wydają się bez smaku lub bardzo mało słodkie. Dlatego też jest polecany osobom, które muszą ograniczyć spożycie cukru, a także osobom, które chcą wyeliminować cukier z diety. Jego liście zawierają substancje aktywne, takie jak kwasy gymnemowe, które odpowiadają za jego wyjątkowe właściwości zdrowotne – zwłaszcza w kontekście metabolizmu cukrów. Gurmar to swego rodzaju regulator poziomu insuliny w organizmie, wspiera regenerację komórek odpowiedzialnych za jej wydzielanie.

Na co pomaga gurmar?

Liście gurmaru blokują wyrazistość słodkiego smaku, a co za tym idzie - łaknienie słodkiego. Gurmar pomaga w ograniczeniu cukru w diecie, sprawia, że nie masz takiej ochoty na słodkie przekąski. Dzieje się tak za sprawą kwasów gymnemowych, w które gurmar jest bogaty. To one hamują wchłanianie glukozy w organizmie. Właśnie dlatego gurmar to potocznie "niszczyciel cukru”. Gurmar dzięki swoim wyjątkowym właściwościom pomaga zredukować ochotę na słodycze, głównie na cukry proste.

Jak działa gurmar?

• hamowanie apetytu na słodycze: Gurmar znany jest z tego, że blokuje receptory smaku słodkiego na języku – dosłownie sprawiając, że słodkie potrawy tracą smak. Już po kilku minutach od zażycia ekstraktu – baton, ciastko czy nawet owoc – przestaje smakować słodko.
• wspomaganie odchudzania: Dzięki zmniejszeniu ochoty na słodycze i regulacji poziomu glukozy, gurmar pomaga w utrzymaniu diety o niższym indeksie glikemicznym. To przekłada się na mniejsze skoki insuliny, a co za tym idzie – lepszą kontrolę masy ciała.
• regulacja poziomu cukru we krwi: Substancje zawarte w liściach gurmaru mogą wpływać na zwiększenie aktywności insuliny, a także poprawę funkcji trzustki. Badania wskazują, że może on wspierać osoby z insulinoopornością i cukrzycą typu 2.
• obniżenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów: Niektóre badania sugerują, że gurmar może korzystnie wpływać na profil lipidowy, zmniejszając poziom „złego” cholesterolu (LDL) i trójglicerydów.

Działanie gurmaru opiera się głównie na dwóch mechanizmach:

1. Blokowanie receptorów słodkiego smaku – kwasy gymnemowe łączą się z receptorami smaku słodkiego na języku, tymczasowo uniemożliwiając odczuwanie słodkiego smaku. Efekt ten trwa od 15 minut do kilku godzin.
2. Wpływ na poziom cukru we krwi – gurmar może spowalniać wchłanianie cukrów w jelitach i wspierać naturalną produkcję insuliny. Dzięki temu zmniejsza się skok glukozy po posiłku.

Dla kogo gurmar jest polecany? 

Gurmar hamuje ochotę na słodycze, a co za tym idzie wspomaga proces pozbywania się nadmiarowych kilogramów i utrzymania pożądanej masy ciała. Jest idealnym wspomagaczem dla osób odchudzających się, będących na dietach, dla diabetyków i osób z podwyższonym poziomem cukru. W zasadzie w dzisiejszych czasach, gdy spożywamy cukier codziennie w nadmiarze, polecany jest niemalże każdemu.

Gurmar może być dobrym wsparciem dla osób, które:

• walczą z nawykiem podjadania słodyczy,
• chcą zredukować masę ciała,
• cierpią na insulinooporność,
• chorują na cukrzycę typu 2 (po konsultacji z lekarzem!),
• stosują dietę niskowęglowodanową, keto lub low-carb,
• mają problemy z kompulsywnym jedzeniem. 

Uwaga: Kobiety w ciąży i karmiące, a także osoby przyjmujące leki obniżające poziom cukru, powinny skonsultować stosowanie gurmaru z lekarzem.

Jak spożywać gurmar? 

Gurmar dostępny jest najczęściej w trzech formach:

• Kapsułki lub tabletki – najwygodniejsze w codziennym stosowaniu.
• Proszek z liści – można go dodać do smoothie, napojów, a nawet herbat.
• Herbata z liści gurmaru – tradycyjna forma stosowana w ajurwedzie.

Gurmar w najpopularniejszej formie zaparza się jako herbatkę ziołową, z tym, że należy pamiętać, by suchych liści gurmaru nie zalewać wrzątkiem - najlepsza będzie temperatura pomiędzy 92-85 stopni. Należy pozostawić napar na pół godziny, by naciągnął. Aby efekty kuracji były skuteczne należy pić napar regularnie, trzy razy dziennie, najlepiej przed posiłkami.

Gurmar można spożywać również w postaci ziołowych kapsułek czy nalewek, choć diabetycy powinni oczywiście uważać na ziołowe nalewki alkoholowe. Przyjmuje się, że przy cukrzycy efektywna dzienna dawka sproszkowanego liścia gurmaru to od 8 do 12 g, efekt wspomagający odchudzanie uzyskuje się już przy dawce 2-4 g na dobę.

Jak włączyć gurmar do codziennej diety? 

Oto kilka pomysłów, dzięki którym możesz stopniowo włączać gurmar do diety:

• Zielona herbata z dodatkiem gurmaru – dodaj szczyptę proszku do herbaty przed śniadaniem.
• Keto smoothie z gurmarem – zmiksuj mleko roślinne, awokado, garść szpinaku i odrobinę gurmaru.
• Przed obiadem lub deserem – przyjmij kapsułkę 15–30 minut przed posiłkiem, by zredukować apetyt na słodkie.
• Codzienna suplementacja – stosuj regularnie przez 2–3 miesiące, aby zobaczyć pełne efekty.

#Porada zielonej esencji:

Jeśli samodzielnie gurmar jest dla Ciebie ciężki do przełknięcia polecamy zaparzyć go z drugim pogromcą cukru - suszonymi owocami morwy białej - doda ona delikatnej słodyczy i złagodzi cierpki smak herbatki. Do tego morwa również jest polecana diabetykom, dlatego ta mieszanka z pewnością spełni swoje zadanie!

Z uwagi na swoje silne działanie nie powinien być jednak podawany dzieciom oraz stosowany w ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Pozytywne efekty zażywania gurmaru pojawiają się już po kilku tygodniach jego regularnego spożywania.

Gurmar to naturalny „pogromca cukru”, który może być silnym sojusznikiem w walce o zdrowszy styl życia, lepsze samopoczucie i skuteczną kontrolę masy ciała. Choć nie jest magiczną pigułką, jego działanie potwierdza zarówno tradycyjna ajurweda, jak i współczesne badania.

Jeśli chcesz odzyskać kontrolę nad apetytem, zmniejszyć ochotę na słodycze i wesprzeć organizm w naturalny sposób – warto dać gurmarowi szansę.

Czas powiedzieć "dość" cukrowym pokusom!